Úc: Nhãn hiệu chữ tiếng Ý đặt ra thách thức khi xác định xâm phạm tại Úc
28/11/2025
Tòa án Úc kết luận việc xử lý nhãn hiệu chữ không phải là tiếng Anh là phải dựa trên bằng chứng thu thập và không mặc định rằng người tiêu dùng Úc phải hiểu nghĩa của các từ này
Vào ngày 6/12/2024, Tòa án Liên bang đã đưa ra phán quyết trong vụ Caporaso Pty Ltd kiện Mercato Centrale Australia Pty Ltd [2024] FCAFC 156. Khi đánh giá các cáo buộc về vi phạm và các khiếu nại chéo về sự vô hiệu, Tòa án Liên bang kết luận rằng người tiêu dùng Úc sẽ không hiểu từ tiếng Ý "mercato" (chợ, nơi buôn bán) nhưng có thể nhận ra nghĩa của từ "centrale" (trung tâm).
1. Sự việc
Caporaso Pty Ltd (Caporaso) là doanh nghiệp gia đình điều hành một siêu thị, nhà hàng và doanh nghiệp bán lẻ rượu vang theo phong cách Ý tại Adelaide. Caporaso sở hữu ba nhãn hiệu đã đăng ký có chứa từ MERCATO, bao gồm một nhãn hiệu chữ bình thường, một nhãn hiệu chữ hoa mỹ viết cong, và hình Red Man theo (xem hình dưới). Hai đơn đăng ký đầu tiên có ghi chú "Người nộp đơn đã thông báo rằng bản dịch của từ tiếng Ý MERCATO xuất hiện trong nhãn hiệu là MARKET", nhưng đơn đăng ký hình Red Man thì không.
(1).PNG)
Mercato Centrale Australia Pty Ltd (Mercato Centrale) là một doanh nghiệp bán lẻ thực phẩm và đồ uống tại trung tâm thành phố Melbourne với tên gọi "Il Mercato Centrale". Được công bố vào năm 2022, khu ẩm thực và chợ theo phong cách Ý này vẫn chưa được khai trương khi vụ kiện lần đầu tiên được đưa ra xét xử, nhưng cuối cùng đã mở cửa vào tháng 9 năm 2024 (hình dưới, bên trái).
Caporaso tuyên bố rằng việc sử dụng các nhãn hiệu chưa đăng ký của Mercato Centrale có chứa từ "mercato" đã xâm phạm các nhãn hiệu đã đăng ký của họ, bằng cách quảng bá và chào bán hàng hóa và dịch vụ bằng cách tham chiếu đến ba nhãn hiệu, theo hình dưới đây (hình dưới , bên phải) :
.PNG)
Mercato Centrale đã bác bỏ cáo buộc vi phạm và phản bác rằng nhãn hiệu của Caporaso thiếu tính phân biệt với lý do "mercato" tiếng Ý là “chợ, nơi buôn bán” mang tính mô tả hàng hóa hoặc dịch vụ mà nhãn hiệu được đăng ký, đặc biệt là một khu chợ bán thực phẩm tươi sống và các bữa ăn chế biến sẵn theo phong cách thường thấy ở Ý. Đồng thời yêu cầu sửa đổi việc đăng ký nhãn hiệu Red Man bằng cách bổ sung một giới hạn rằng việc đăng ký không mang lại bất kỳ sự độc quyền nào về sử dụng từ “mercato”.
2. Xét xử
2.1 Phiên sơ thẩm
Thẩm phán của phiên sơ thẩm đã chứng minh cách tòa án Úc tiếp cận việc sử dụng các từ không phải tiếng Anh làm nhãn hiệu tại Úc.
Tiếng Ý được sử dụng rộng rãi ở Úc, và hơn một triệu người Úc tự nhận có tổ tiên là người Ý. Tại phiên tòa sơ thẩm, Mercato Centrale tập trung lập luận của mình vào tuyên bố rằng từ "mercato" đã được người tiêu dùng Úc bình thường nhận biết, và sẽ quen thuộc với người nói tiếng Anh như các từ "spaghetti" hoặc "cappuccino". Thẩm phán Charlesworth cho rằng mặc dù "theo thời gian, một từ nước ngoài có thể có nghĩa được hiểu chung ở một quốc gia nói tiếng Anh do được sử dụng nhiều lần và nhất quán... nhưng phải có cơ sở bằng chứng thích hợp để rút ra suy luận rằng điều đó đã xảy ra ", và “việc không có từ này [tức là “marcato”] khiến việc chứng minh rằng từ này theo nghĩa thông thường có tính chất mô tả trực tiếp trở nên khó khăn hơn đáng kể”. Mercato Centrale đã không đưa ra đủ bằng chứng để chứng minh rằng “mercato” có tính chất mô tả trực tiếp các hàng hóa và dịch vụ có liên quan.
Xem xét bằng chứng từ các từ điển và chuyên gia Úc, thẩm phán nhận thấy rằng từ "mercato" không mang bất kỳ ý nghĩa thông thường nào ở Úc đối với người nói tiếng Anh có liên quan, và do đó lập luận về tính mô tả đã bị bác bỏ. Luận điểm này không được kháng cáo.
Đồng thời thẩm phán sơ thẩm đã bác bỏ các khiếu nại về hành vi xâm phạm và đe dọa xâm phạm của Caporaso, cho rằng không có nhãn hiệu nào của Mercato Centrale giống một cách tương tự gây nhầm lẫn với ba nhãn hiệu đã đăng ký của Caporaso .
Caporaso đã kháng cáo .
2.2 Phiên phúc thẩm
Tòa phúc thẩm cũng xác định Mercato Centrale không xâm phạm nhãn hiệu được bảo hộ của Nguyên đơn , nhưng với nhiều nội dung quan trọng khác biệt với phán quyết sơ thẩm, như sau :
- Xác định sự khác biệt của thành phần “centrale”
Trong phiên điều trần phúc thẩm, mặc dù các bên đã chấp nhận rằng công chúng Úc sẽ không hiểu từ "mercato", nhưng vấn đề lại chuyển sang cách hiểu của người tiêu dùng về từ "centrale".
Ở phiên tòa sơ thẩm, thẩm phán đã nhấn mạnh đáng kể vào luận điểm rằng, trong tiếng Anh thông thường, tính từ không theo sau danh từ (do vậy nhãn hiệu “Mercato Centrale” mới được coi là khác biệt với “Mercato” của Nguyên đơn -NV). Khi xét kháng cáo, Tòa án Tối cao không đồng ý, lưu ý rằng có rất nhiều ví dụ về tính từ theo sau danh từ, điều này đặc biệt phổ biến đối với các nhãn hiệu như “Pepsi Max” hoặc “Nescafé Gold”.
Vì người nói tiếng Anh có thể nhận ra từ "centrale" có nghĩa là "trung tâm", nên Tòa án đã xác định rằng một số lượng lớn người tiêu dùng sẽ xem xét nhãn hiệu “MERCATO CENTRALE” và cho rằng từ "centrale" là một từ bổ sung mang tính mô tả cho nhãn hiệu đó, hàm ý một biến thể hoặc nhãn hiệu con của nhãn hiệu “MERCATO”. Do đó, sẽ xác định được hành vi xâm phạm trong vụ kiện từ phía bị đơn nếu nhãn hiệu chữ thông thường “MERCATO” được bảo hộ cho Nguyên đơn theo Đăng ký số 1760122 không bị hủy bỏ.
- Hủy bỏ nhãn hiệu “MERCATO” theo Đăng ký số 1760112
Mercato Centrale cũng phản bác rằng nhãn hiệu chữ “MERCATO ” nên bị hủy bỏ với lý do nhãn hiệu này đã được chấp nhận đăng ký dựa trên bằng chứng và tuyên bố sai lệch về các chi tiết quan trọng (Điều 62.b của Đạo luật Nhãn hiệu). Đó là do khi nộp đơn đăng ký nhãn hiệu chữ “MERCATO” thông thường, thẩm định viên cho rằng nhãn hiệu này có phần mô tả các dịch vụ thuộc nhóm 35 nên John Caporaso đã nộp một bản khai rằng gia đình ban đầu thành lập một cửa hàng bán đồ ăn nhanh thương mại vào năm 1972 dưới tên "Imma and Mario’s Mercato", nhưng trên thực tế, cửa hàng bán đồ ăn nhanh này được gọi là "Imma and Mario’s Continental" và thực tế chữ “Mercato” độc lập chỉ được bắt đầu sử dụng từ năm 2005 , do vậy nhãn hiệu được bảo hộ.
Khi xét kháng cáo, Tòa án nhận thấy những tuyên bố sai lệch về lịch sử và việc sử dụng nhãn hiệu “MERCATO” đã được thẩm định viên ghi nhận là một yếu tố trong quyết định chấp nhận đăng ký, vì vậy nhãn hiệu chữ “MERCATO” thông thường đã bị hủy bỏ.
Cũng phải làm rõ rằng chứng cứ này đã được bộc lộ tại phiên sơ thẩm nhưng thẩm phán cho rằng nhãn hiệu chữ “MERCATO” không mang tính mô tả và yêu cầu của thẩm định viên là không hợp lý nên bỏ qua tuyên bố sai lệch nêu trên.
- Xác định tính tương tự.
Tiếp theo các nhận định trên, Tòa xác định tương tự với các nhãn hiệu khác, Tòa án phúc thẩm phán quyết rằng một đặc điểm thiết yếu của nhãn hiệu chữ cách điệu là nó được viết bằng kiểu chữ chữ hoa mỹ viết cong: "Sự độc quyền mà nó đảm bảo không phải là sự độc quyền đối với từ ngữ thông thường mercato. Thay vào đó, nó đảm bảo sự độc quyền đối với từ ngữ đó được thể hiện bằng kiểu chữ cách điệu được mô tả trên Đăng bạ nhãn hiệu". Một đặc điểm thiết yếu và cốt lõi của Red Man là hình ảnh người đàn ông đỏ mà nó chứa đựng. Nhãn hiệu của Mercato Centrale không có đặc điểm nào gần giống với nhãn hiệu hình Red Man. Tòa án phúc thẩm lưu ý rằng:
Người tiêu dùng lý tưởng, với ký ức không đầy đủ về nhãn hiệu đã đăng ký, sẽ không có lý do gì để tự hỏi liệu những nhãn hiệu này có cùng nguồn gốc thương mại với nhãn hiệu Red Man hay không. Hơn nữa, sẽ là cực kỳ bất cẩn hoặc ngu ngốc nếu nhìn vào nhãn hiệu “Mercato Centrale” và tự hỏi liệu nhãn hiệu “Mercato Centrale” và nhãn hiệu “Red Man” có cùng nguồn gốc thương mại hay không, vì nó chứa chữ mercato và phần hình có dấu chấm đỏ ở giữa.
3. Nhận xét
Vụ kiện này này cho thấy dù người nhập cư Ý đã có tác động to lớn đến văn hóa ẩm thực ở Úc nhưng điều này không nhất thiết đồng nghĩa với việc công chúng nói chung hiểu biết nhiều về ngôn ngữ này. Tại Úc không đề cập đến quy tắc nào giống với học thuyết về từ tương đương tiếng nước ngoài được áp dụng trong quá trình bảo hộ nhãn hiệu tại Hoa Kỳ (1). Phán quyết của Tòa án phúc thẩm trong vụ kiện cho thấy thẩm phán sơ thẩm vẫn còn quá hạn hẹp trong các giả định của mình về ngữ pháp tiếng Anh và khả năng hiểu các từ gần nghĩa như "centrale" của người tiêu dùng.
Phán quyết này khẳng định rằng tòa án Úc sẽ xử lý các nhãn hiệu từ ngữ không phải tiếng Anh (trong bối cảnh xác định vi phạm và chấm dứt nhãn hiệu) dựa trên bằng chứng thu thập được và quan trọng là sẽ không cho rằng người tiêu dùng Úc sẽ hiểu ý nghĩa của các từ ngữ không phải tiếng Anh.
Ngoài việc xác định ý nghĩa của ngôn ngữ thì yếu tố quan trọng dẫn đến kết quả Nguyên đơn bị bác đơn kiện là do sự thiếu trung thực của chủ thể này trong quá trình nộp đơn đăng ký nhãn hiệu “MERCATO” từ năm 2016 dẫn đến Đăng ký nhãn hiệu bị Tòa phúc thẩm hủy bỏ, mặc dù sự thiếu trung thực này cũng có phần bị ảnh hưởng bới nhận định sai lầm của thẩm định viên về tính phân biệt của nhãn hiệu theo đơn đăng ký. Trong khi đó, với chiến thắng trong vụ kiện và phán quyết về chi phí có lợi cho họ, Bị đơn - Mercato Centrale giờ đây có thể tập trung vào các hoạt động kinh doanh của mình./.
Nguồn :