CHLB Nga: Về việc cho phép sản xuất dược phẩm không cần sự đồng ý của chủ sở hữu sáng chế

Trong thời gian gần đây CHLB Nga đã thông  qua hai dự luật  cho phép  sản xuất dược phẩm  mà không cần có  sự đồng ý chủ Bằng độc quyền sáng chế, cụ thể như sau :

1. Dự luật liên quan đến việc sản xuất dược phẩm nhằm mục đích "bảo vệ tính mạng và sức khỏe của công dân" [1]

Ngày 12.4.2021 Duma quốc gia (Hạ nghị viện Nga) đã thông qua dự luật số 842633-7 về quyền hạn khẩn cấp của Chính phủ trong việc sử dụng các sáng chế được bảo hộ để bảo vệ sức khỏe của công dân.

Chính phủ đã  trình dự luật này năm 2019, mục đích là  sửa đổi Điều 1360 của Bộ luật Dân sự, với nội dung  cho phép, trong trường hợp cần thiết, vì lợi ích quốc phòng và an ninh, thì sử dụng sáng chế, mẫu hữu ích hoặc kiểu dáng công nghiệp  mà không cần sự đồng ý của chủ sở hữu quyền tương ứng,  đồng thời cũng phải trả tiền bồi thường cho chủ sở hữu quyền.

Sau khi luật được thông qua, Chính phủ  sẽ có thể sử dụng sáng chế  được bảo hộ  trong trường hợp khẩn cấp nhằm mục đích  "bảo vệ tính mạng và sức khỏe của công dân" và  Chính phủ sẽ phải  bồi thường cho chủ sở hữu sáng chế . Phương  pháp  để xác định số tiền bồi thường và thủ tục thanh toán sẽ do Chính phủ quyết định.

Ý tưởng về dự luật này thuộc về Cơ quan Chống độc quyền Liên bang trực thuôc Chính phủ (ФАС). Cơ quan này cho rằng rằng các chủ sở hữu quyền  sáng chế trong lĩnh vực dược phẩm thường lạm dụng vị trí thống lĩnh của họ và từ chối cung cấp thuốc của họ cho Nga hoặc thiết lập hệ thông sản xuất của họ tại  CHLB Nga.

2. Dự luật liên quan đến sản xuất thuốc nhằm xuất khẩu[2]

Dự luật số 912458-7 đã được Duma Quốc gia thông qua tại phiên họp toàn thể vào ngày 12 tháng 5, theo đó Chính phủ  được trao quyền quyết định về việc sử dụng  sáng chế để sản xuất thuốc nhằm xuất khẩu mà không cần sự đồng ý của chủ Bằng độc quyền sáng chế, nhưng phải trả tiền bồi thường.

Đề xuất [về dự luật này] của Chính phủ để thay đổi Bộ luật Dân sự nhằm tổ chức sản xuất thuốc ở Nga để giúp các quốc gia khác bằng cách sử dụng sáng chế được bảo hộ.

Theo Hiệp định về các khía cạnh liên quan đến thương mại của quyền sở hữu trí tuệ năm 1994 (Hiệp định TRIP’S), các nước thành viên của Tổ chức thương mại thế giới - WTO được phép cấp giấy phép bắt buộc (li-xăng không tự nguyện) để sản xuất thuốc nhằm mục đích xuất khẩu, CHLB  Nga có thể tổ chức sản xuất thuốc theo trình tự trên để giúp  các nước khác chống lại dịch bệnh.Tuy nhiên  Hiệp định TRIP’S cũng có một số  hạn chế, như: Việc cấp giấy phép sử dụng sáng chế mà không được sự đồng ý của chủ sở hữu sáng chế chỉ là một biện pháp hãn hữu, như là  trường hợp khẩn cấp; Số lượng thuốc sản xuất cũng cũng bị giới hạn và phải có  nhãn mác riêng.

Chính phủ sẽ có thể xác định thủ tục thông báo cho chủ sở hữu bằng sáng chế về việc đã cấp phép sử dụng sáng chế. Ngoài ra, cũng sẽ thiết lập thủ tục để đưa ra quyết định, thời hạn hiệu lực, cũng như phương pháp để xác định số tiền bồi thường./.

(NTH)