Về Patent Law sửa đổi lần thứ tư của Trung Quốc (Tiếp theo)

II. Tăng cường bảo hộ kiểu dáng

Trước đây, có ba vấn đề rõ ràng trong việc bảo hộ kiểu dáng của Trung Quốc: thứ nhất, nước này chỉ có thể bảo vệ toàn bộ sản phẩm; thứ hai, thời gian bảo hộ kiểu dáng thấp hơn so với các nước lớn trên thế giới; thứ ba, người nộp đơn không thể yêu cầu quyền ưu tiên trong nước. CPL mới đã có những thay đổi đáng kể để giải quyết những vấn đề này. 

1. Bảo hộ kiểu dáng từng phần

Trước khi triển khai CPL mới, việc bảo hộ kiểu dáng sản phẩm được giới hạn ở toàn bộ kiểu dáng . Kết quả là, khi người vi phạm sửa đổi các bộ phận không phải là kiểu dáng  của sản phẩm, việc tránh được vi phạm tương đối dễ dàng. Ngoài ra, phạm vi bảo vệ được giới hạn ở các sản phẩm vật lý, do đó hạn chế bảo vệ đối với các sản phẩm sử dụng giao diện đồ họa người dùng  (graphical user interfaces - GUI). Hạn chế này gây khó khăn cho việc bảo vệ các kiểu dáng GUI và các sản phẩm sử dụng GUI.

CPL mới bổ sung kiểu dáng thành phần  vào định nghĩa về kiểu dáng. Người nộp đơn có thể gửi hình ảnh tổng thể của sản phẩm bằng cách chỉ ra những phần cần được bảo vệ bằng đường liền nét và bằng đường đứt nét những phần không cần bảo vệ.

Kiểu dáng thành phần ngăn người vi phạm sửa đổi các bộ phận không phải là kiểu dáng của sản phẩm để tránh vi phạm và cho phép chủ sở hữu bằng sáng chế bảo vệ toàn diện hơn sự đổi mới về kiểu dáng của sản phẩm. 

2. Gia hạn thời hạn bảo hộ đối với bằng sáng chế kiểu dáng

Trước đây, thời hạn bảo hộ bằng sáng chế kiểu dáng ở Trung Quốc là 10 năm, nhưng CPL mới kéo dài lên 15 năm. Trung Quốc thực hiện sửa đổi này chủ yếu để tham gia Thỏa thuận La-hay về Đăng ký quốc tế kiểu dáng công nghiệp trong tương lai. Sau khi tham gia Thỏa thuận La Hay, người nộp đơn sẽ tiết kiệm được rất nhiều phí nộp đơn và thời gian. 

3. Quy định ưu tiên trong nước đối với kiểu dáng

Do đơn kiểu dáng trước đó không có quyền ưu tiên trong nước nên nếu chủ bằng kiểu dáng  thực hiện những thay đổi mới đối với kiểu dáng đã nộp thì đơn mới có thể sẽ không được cấp khi nộp  vì hai đơn thuộc cùng một kiểu dáng.

Hệ thống ưu tiên trong nước cho các kiểu dáng  đã được đề xuất trong CPL mới. Sau khi nộp đơn đăng ký kiểu dáng , người nộp đơn có thể nộp đơn đăng ký kiểu dáng  khác trong vòng sáu tháng và được hưởng quyền ưu tiên của đơn đăng ký trước đó. Do đó, trong vòng sáu tháng kể từ ngày nộp đơn kiểu dáng  đầu tiên, người nộp đơn có thể nộp lại một kiểu dáng cải tiến tương tự và được hưởng quyền ưu tiên của kiểu dáng trước đó, đồng thời kết hợp cả hai thành một đơn kiểu dáng đa phương án . Bằng cách này, cả kiểu dáng  được nộp đầu tiên và kiểu dáng cải tiến đều có thể được bảo hộ. 

4. Đánh giá

Lấy sản phẩm  gương chiếu hậu làm ví dụ, có thể minh họa những lợi ích và thay đổi do việc đưa kiểu dáng một phần và ưu tiên trong nước vào chiến lược ứng dụng thiết kế của Trung Quốc theo hình Bản vẽ kiểu dáng sản phẩm gương chiếu hậu dưới đây (từ trái sang phải : Kiểu dáng toàn bộ; Kiểu dáng phát triển; Kiểu dáng thành phần).

Sau khi hoàn thiện thiết kế gương chiếu hậu, người nộp đơn có thể nộp đơn đăng ký thiết kế toàn bộ gương chiếu hậu hoặc bề mặt gương (một phần). Trong vòng sáu tháng kể từ ngày nộp đơn, nếu người nộp đơn có bất kỳ cải tiến nào đối với toàn bộ gương chiếu hậu hoặc bề mặt gương của gương chiếu hậu, người nộp đơn cũng có thể nộp đơn cho toàn bộ  hoặc một phần kiểu dáng và yêu cầu quyền ưu tiên.

Việc bổ sung kiểu dáng thành  phần và ưu tiên trong nước mang lại cho người nộp đơn một chiến lược nộp đơn tương đối chủ động. Người nộp đơn có thể điều chỉnh nội dung của đơn thông qua ưu tiên trong nước và kiểu dáng  phần để tối đa hóa khả năng bảo vệ sản phẩm của chính mình và thích ứng với xu hướng lặp lại nhanh chóng của sản phẩm. Ngoài ra, thời gian bảo hộ thiết kế kéo dài và chiến lược chủ động cũng mang lại cho chủ sở hữu nhiều cơ hội hơn để thực thi bằng sáng chế kiểu dáng  của họ, xét đến tỷ lệ thành công cao của chủ sở hữu trong các vụ kiện tụng bằng sáng chế kiểu dáng của Trung Quốc.

III.  Biện pháp chống lại lạm dụng quyền sáng chế

Với việc tăng cường bảo vệ quyền sáng chế, người nắm giữ bằng sáng chế sẽ sẵn sàng hơn trong việc khởi kiện các vụ kiện vi phạm sáng chế. Một số người nắm giữ bằng sáng chế thậm chí có thể cố gắng đạt được doanh thu thông qua kiện tụng. Để đạt được sự cân bằng, CPL mới cũng đặt ra một số hạn chế.

Ví dụ: khi tranh chấp vi phạm bằng sáng chế liên quan đến mẫu hữu ích hoặc bằng sáng chế kiểu dáng , tòa án nhân dân hoặc cơ quan quản lý quyền sở hữu trí tuệ có thể yêu cầu chủ sở hữu bằng sáng chế cung cấp báo cáo đánh giá về quyền sáng chế do CNIPA (China National Intellectual Property Administration) chuẩn bị. Theo CPL mới, ngoài chủ sở hữu bằng sáng chế, người bị buộc tội vi phạm cũng có thể chủ động yêu cầu CNIPA báo cáo đánh giá quyền sáng chế và nộp báo cáo đó trong tranh chấp trước tòa án nhân dân hoặc cơ quan quản lý quyền sở hữu trí tuệ.

Luật Sáng chế mới cũng quy định rõ rằng việc nộp đơn xin cấp bằng sáng chế và việc thực hiện quyền sáng chế phải tuân theo nguyên tắc thiện chí và không gây tổn hại đến lợi ích công cộng, quyền và lợi ích hợp pháp của người khác. Điều khoản rất chung chung này có thể là một vũ khí quan trọng chống lại các đơn xin cấp bằng sáng chế độc hại và lạm dụng quyền sáng chế./.

Nguồn : 
(i)https://www.managingip.com/article/2bhi5qk0x0qifjh9lo6io/sponsored-content/how-will-chinas-new-patent-law-change-the-litigation-landscape; 
(ii)https://www.mondaq.com/china/patent/1079668/chinas-new-patent-law-the-big-picture-; 
(iii)https://www.managingip.com/article/2a7cr03ux3sqhebso13i8/the-4th-amendment-of-chinas-patent-law-one-year-on