Phỏng vấn: Bảo vệ bản quyền trong thời đại AI

Phiên họp sẽ tập trung thảo luận về các vấn đề sau:

- Quan điểm chính sách: Bầu cử và tác động đến bối cảnh SHTT toàn cầu

- Đánh giá so sánh về sự tương tác giữa bản quyền và AI ở nhiều khu vực pháp lý khác nhau

- Điều hướng sự phức tạp của việc bảo vệ bí mật thương mại trong thời đại hiện nay

- Chống lừa đảo trực tuyến trong kỷ nguyên AI

- Những cân nhắc về mặt đạo đức và thực tiễn khi kết hợp công nghệ AI vào hoạt động nhãn hiệu

Sự phát triển của trí tuệ nhân tạo (artificial intelligence - AI) đã tạo nên nhiều cuộc thảo luận quan trọng liên quan đến cách sử dụng các công cụ như ChatGPT và các sản phẩm mà chúng tạo ra giao thoa với nhiều quyền sở hữu trí tuệ (IP) khác nhau, bao gồm cả bảo vệ bản quyền. Khi các khu vực pháp lý trên khắp thế giới phát triển các nỗ lực lập pháp và quản lý xung quanh AI, dù chưa có cách tiếp cận thống nhất, nhưng các xu hướng đang bắt đầu xuất hiện.

Meaghan Kent (Morgan, Lewis & Bockius, Hoa Kỳ) sẽ điều hành một phiên họp với tiêu đề Đánh giá so sánh về sự tương tác giữa bản quyền và AI tại nhiều khu vực pháp lý khác nhau tại Cuộc họp Lãnh đạo năm 2024 sắp tới diễn ra vào tháng tới tại New Orleans, Louisiana, Hoa Kỳ. Phiên họp sẽ khai thác chuyên môn từ một số khu vực pháp lý để cung cấp tổng quan về các vấn đề kiện tụng, chính sách, lập pháp và quy định liên quan đến AI và bảo vệ bản quyền - bao gồm việc sử dụng các tác phẩm có bản quyền để đào tạo mô hình, câu hỏi liệu các sản phẩm đầu của AI tạo sinh (generative AI[1] outputs) có cấu thành hành vi vi phạm bản quyền hay không và câu hỏi liệu nguồn tác giả con người (human authorship) phải ở mức độ bao nhiêu để có thể có bản quyền đối với các tác phẩm được tạo ra với  sự hỗ trợ của AI (AI-assisted outputs)

Dưới đây là nội dung phỏng vấn:

Câu hỏi: Bạn sẽ chủ trì một phiên họp tại Cuộc họp Lãnh đạo năm 2024 có tiêu đề “Đánh giá so sánh về sự tương tác giữa bản quyền và AI tại nhiều khu vực pháp lý khác nhau”. Vui lòng cung cấp bản tóm tắt ngắn gọn về những gì người đăng ký tham dự có thể mong đợi từ cuộc thảo luận này?.

Trả lời: Chúng tôi sẽ có các thành viên tham gia thảo luận từ các lĩnh vực học thuật, chính phủ và hành nghề tư nhân, bao gồm từ Châu Á, Châu Âu, Nam Mỹ và Hoa Kỳ, cung cấp nhiều kinh nghiệm và góc nhìn về lĩnh vực luật pháp rất phức tạp và đang phát triển này.

Chúng tôi sẽ thảo luận về các diễn biến pháp lý cũng như các vụ án đang chờ xử lý liên quan đến các câu hỏi quan trọng về các mối lo ngại tiềm ẩn về vi phạm và các mối lo ngại về bản quyền - bao gồm việc đào tạo AI sử dụng nội dung có bản quyền có vi phạm bản quyền trong nội dung đó hay không hoặc liệu có thể có các ngoại lệ trong khuôn khổ pháp lý hoặc theo luật lệ của học thuyết sử dụng hợp lý (“fair use’)  hay không. Chúng tôi cũng sẽ thảo luận về việc liệu đầu ra mà AI tạo ra từ các công cụ được đào tạo bằng nội dung có bản quyền có thể vi phạm nội dung cơ bản đó hay không và liệu nội dung do AI tạo ra có thể được bảo vệ bản quyền hay không và trong những trường hợp nào.

“Một số khu vực pháp lý đã hoặc đang phát triển các khuôn khổ và ngoại lệ cho đào tạo AI, bao gồm Brazil, EU, Nhật Bản và Singapore”.

Câu  hỏi: ChatGPT đã trở thành AI có sẵn công khai vào cuối năm 2022. Mặc dù AI đã tồn tại trong nhiều năm, nhưng việc tiếp cận rộng rãi với AI tạo sinh đã đánh dấu sự thay đổi mô hình trong không gian AI với những tác động sâu rộng, bao gồm cả đối với chủ sở hữu quyền sở hữu trí tuệ (IP) và cộng đồng IP. Một số diễn biến gần đây nhất trong quy định về AI về bảo vệ bản quyền là gì?

Trả lời: Trong phiên họp, chúng ta sẽ thảo luận về các quy định và quy định đang chờ được thực hiện tại nhiều khu vực pháp lý khác nhau. Điều này sẽ bao gồm Đạo luật AI của EU (EU AI Act) , đã thu hút được sự chú ý đáng kể và dự kiến sẽ có tác động sâu rộng do ngôn ngữ cho phép áp dụng rộng rãi, bao gồm các nghĩa vụ và ngoại lệ được nêu trong Đạo luật. Chúng ta cũng sẽ thảo luận về các bản cập nhật trong phạm vi Hoa Kỳ, bao gồm Sắc lệnh hành pháp về AI, Nghiên cứu của Văn phòng Bản quyền, các bản cập nhật tiềm năng của Bản trích yếu, Lộ trình Chính sách AI của Thượng viện và luật được giới thiệu như Đạo luật Tiết lộ Bản quyền AI Tạo sinh (Generative AI Copyright Disclosure Act).

Một diễn biến gần đây khác mà chúng tôi hy vọng sẽ thảo luận là khuôn khổ pháp lý AI của Brazil và những khuôn khổ khác sẽ tác động đến nơi mà các công ty có thể chọn để đào tạo mô hình AI của họ. Singapore đã đưa ra một ngoại lệ về Phân tích dữ liệu tính toán đang thu hút một số công ty và các quy định tương tự khác đang được đưa ra ở những nơi như Nhật Bản.

Câu  hỏi: Bạn có thể nói chung về một số cách tiếp cận khác nhau hiện đang được các khu vực pháp lý áp dụng liên quan đến bản quyền và AI không?

Trả lời: Một số khu vực pháp lý đã hoặc đang phát triển các khuôn khổ và ngoại lệ cho đào tạo AI, bao gồm Brazil, EU, Nhật Bản và như đã đề cập trước đó, Singapore. Tuy nhiên, Hoa Kỳ hiện đang cho phép tòa án giải quyết một số câu hỏi này và Thượng viện đã nêu cụ thể trong Lộ trình chính sách AI của mình rằng mặc dù cần " xem xét các vấn đề chính sách liên bang liên quan đến các tập dữ liệu mà các nhà phát triển AI sử dụng để đào tạo các mô hình của họ, bao gồm các tập dữ liệu có thể chứa dữ liệu cá nhân nhạy cảm hoặc được bảo vệ bởi bản quyền và đánh giá xem có cần các yêu cầu về tính minh bạch hay không", trước tiên, họ sẽ xem xét và chờ đợi kết quả của "các báo cáo hiện tại và sắp tới từ Văn phòng Bản quyền Hoa Kỳ và Văn phòng Sáng chế và Nhãn hiệu Hoa Kỳ về cách AI tác động đến luật bản quyền và sở hữu trí tuệ, và thực hiện hành động được cho là phù hợp để đảm bảo Hoa Kỳ tiếp tục dẫn đầu thế giới trên mặt trận này".

“Luật và quy định liên quan đến bản quyền và AI đang ngày càng phát triển đòi hỏi những người sáng tạo và đổi mới phải nhanh nhẹn và cân nhắc các lựa chọn của mình ở nhiều khu vực pháp lý khác nhau”.

Câu  hỏi: Một trong những câu hỏi chính mà chủ sở hữu thương hiệu hiện đang đặt ra là liệu có nên cung cấp tài liệu có bản quyền để đào tạo các mô hình AI tạo sinh hay không. Những lập luận chính ủng hộ và phản đối thực hành này là gì?

Trả lời: Những người sáng tạo nội dung (content creator) cho rằng với tư cách là chủ sở hữu bản quyền, họ có quyền kiểm soát việc sao chép, phân phối và tạo ra các tác phẩm phái sinh và việc sử dụng nội dung của họ để đào tạo mà không có sự cho phép của họ là vi phạm các quyền đó. Các công ty sử dụng nội dung để đào tạo phần lớn dựa vào các lập luận về việc sử dụng hợp lý (“fair use”), bao gồm cả việc sử dụng đó là biến đổi-sáng tạo (transformative) . Đằng sau những lập luận này là những mối quan tâm thực tế và có thể là hiện sinh về cách điều này sẽ tác động đến những người sáng tạo và cách luật lệ và quy định có thể tiếp tục khuyến khích sự sáng tạo và đổi mới trong cả nghệ thuật và công nghệ.

Các yếu tố khác chồng chéo và có lẽ diễn ra song song với điều này là các vấn đề ngày càng gia tăng liên quan đến quyền [về sự] công khai, bản sao kỹ thuật số và cái gọi là deep fake và nhu cầu xác định rõ ràng các tác phẩm do AI tạo sinh tạo ra.

Câu hỏi: Bạn sẽ đưa ra lời khuyên nào cho những người nắm giữ bản quyền hiện nay liên quan đến AI?

Trả lời: Hãy tham gia hội thảo của chúng tôi như một bước đầu tiên! Các luật và quy định đang phát triển xung quanh bản quyền và AI đòi hỏi những người sáng tạo và đổi mới phải nhanh nhẹn và cân nhắc các lựa chọn khác nhau của họ ở nhiều khu vực pháp lý khác nhau. Phiên họp này sẽ cung cấp tổng quan về các lựa chọn này.

Nguồn: INTA Bulletin, Oct.2, 2024; 
https://www.inta.org/perspectives/interviews/copyright-protection-in-the-age-of-ai-an-interview-with-meaghan-kent/