Một số thẩm quyền của Bộ KH-CN về lĩnh vực SHTT được giao về địa phương

Ngày 12/6/2025 Chính phủ đã ban hành Nghị định số 132/2025[1] phân định một số thẩm quyền thuộc Bộ Khoa học và Công nghệ, nay chuyển về cấp tỉnh, xã nhằm tinh gọn bộ máy, tăng hiệu lực quản lý và phát huy vai trò địa phương. Một số nhiệm vụ trước đây thuộc thẩm quyền Thủ tướng, nay giao cho Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ quyết định.

Đây là bước đi cụ thể hóa chủ trương tổ chức lại bộ máy chính quyền theo mô hình 02 cấp (bỏ cấp huyện) với định hướng "Địa phương quyết định - Địa phương làm - Địa phương chịu trách nhiệm".

Theo Nghị định nói trên, 78 nhiệm vụ sẽ được phân quyền, phân cấp, gồm 16 nhiệm vụ phân quyền và 62 nhiệm vụ phân cấp. Thời gian triển khai chia làm 3 giai đoạn: năm 2025 chuẩn bị, năm 2026 thí điểm và áp dụng toàn quốc từ năm 2027. Nội dung phân quyền trải rộng nhiều lĩnh vực: viễn thông, sở hữu trí tuệ, tiêu chuẩn - đo lường - chất lượng, công nghệ thông tin, chuyển đổi số, năng lượng nguyên tử, đổi mới sáng tạo...

Về lĩnh vực sở hữu trí tuệ (SHTT) một số quyền hạn của Bộ Khoa học và Công nghệ nay giao về cho địa phương; cụ thể, UBND cấp tỉnh được giao thực hiện việc ghi nhận hoặc xóa tên tổ chức, cá nhân đủ điều kiện hành nghề đại diện sở hữu công nghiệp; cấp, cấp lại, thu hồi chứng chỉ hành nghề; ban hành quyết định bắt buộc chuyển giao quyền sử dụng sáng chế; cấp phó bản, cấp lại văn bằng bảo hộ và giấy chứng nhận hợp đồng chuyển quyền sử dụng đối tượng sở hữu công nghiệp; tổ chức kiểm tra nghiệp vụ đại diện sở hữu công nghiệp.

Trong lĩnh vực khoa học và công nghệ, UBND cấp tỉnh được giao chấp thuận, cấp phép chuyển giao công nghệ; cho phép thành lập tổ chức khoa học và công nghệ có vốn nước ngoài hoặc văn phòng đại diện, chi nhánh tại Việt Nam; cấp, sửa đổi, bổ sung, cấp lại giấy chứng nhận đủ điều kiện hoạt động đánh giá, giám định công nghệ; xác nhận phương tiện vận tải chuyên dùng trong dây chuyền công nghệ sản xuất.

Các chương trình như Đổi mới công nghệ quốc gia, phát triển thị trường khoa học và công nghệ, chính sách nhập khẩu công nghệ, trước đây do Thủ tướng phê duyệt, nay được giao cho Bộ trưởng Bộ khoa học và Công nghệ thực hiện. UBND tỉnh cũng là cơ quan đầu mối hướng dẫn, đào tạo nghiệp vụ cho ban quản lý khu công nghệ cao và có trách nhiệm xin ý kiến Thủ tướng đối với công nghệ, sản phẩm thuộc dự án đầu tư công nghệ cao…

Việc phân cấp, phân quyền mạnh mẽ còn góp phần thúc đẩy cải cách hành chính, giảm thủ tục, rút ngắn thời gian xử lý, nâng cao chất lượng dịch vụ công, đáp ứng tốt hơn nhu cầu của người dân và doanh nghiệp.

Nghị định được kỳ vọng tạo bước chuyển căn cơ trong phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số ở địa phương. Khi chính quyền tỉnh và xã được trao quyền chủ động, họ có thể điều chỉnh linh hoạt theo điều kiện thực tế, từ đó thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội bền vững.

Nghị định có hiệu lực từ 1/7/2025 đến 1/3/2027, trừ khi được thay thế hoặc gia hạn. Thời gian này vừa đảm bảo phù hợp với tiến độ sắp xếp đơn vị hành chính, vừa đủ để thử nghiệm và điều chỉnh trong quá trình thực thi.

Nguồn: 
https://thuvienphapluat.vn/van-ban/Bo-may-hanh-chinh/Nghi-dinh-132-2025-ND-CP-phan-dinh-tham-quyen-cua-chinh-quyen-dia-phuong-02-cap-Bo-Khoa-hoc-660636.aspx