Trung Quốc: Về vụ xâm phạm nhãn hiệu “Champagne”và “Champagne bằng tiếng Trung Quốc”

Ngày 15/3/2022, Tòa án Sở hữu trí tuệ (SHTT) Bắc Kinh đã kết thúc một vụ án dân sự sơ thẩm về xâm phạm quyền nhãn hiệu “Champagne”. Đây là một nhãn hiệu chỉ dẫn địa lý tập thể,  thuộc sở hữu của Comité de l'industrie du Champagne (“CIVC”) được công nhận là nhãn hiệu nổi tiếng nhờ kết hợp việc sử dụng nhãn hiệu này của 20000 thành viên CIVC cũng như uy tín tạo lập trong quá trình sử dụng “Champagne” như là chỉ dẫn địa lý trước khi được đăng ký là nhãn hiệu tập thể.

1. CIVC đăng ký nhãn hiệu tại Trung Quốc .

CIVC là một tổ chức bán-chính phủ (“quasi-govermental”,là một loại hình tổ chức được chính phủ hỗ trợ nhưng tư nhân quản lý ) thành lập theo luật của nước Pháp vào năm 1941 để quản lý lợi ích chung giữa khu vực tư nhân và nhà nước của nông dân và nhà sản xuất rượu ở quận Champagne. Mục tiêu của CIVC là kết hợp hài hòa lợi ích của nông dân và nhà máy rượu Champagne trong các hoạt động kinh tế, kỹ thuật, quảng bá, cải tiến chất lượng, tổ chức ngành, bảo vệ toàn cầu tên gọi xuất xứ của sản phẩm ...với trọng tâm là vườn nho và rượu vang.

Ngày 27/6/2012, CIVC đã nộp đơn đăng ký nhãn hiệu tập thể chỉ dẫn địa lý “Champagne” và “Champagne bằng tiếng Trung Quốc” cho các sản phẩm rượu thuộc Nhóm 33 và các nhãn hiệu này đã được cấp giấy chứng nhận vào ngày 21/3/2013 với số đăng ký  là 11127266 và 11127267 (Hình dưới). CIVC là cơ quan chịu trách nhiệm quảng bá và bảo vệ nhãn hiệu Champagne.

2.  Hành vi xâm phạm quyền và lập luận của các bên

Guangzhou Xuelei Cosmetics Co., Ltd. (“Guangzhou Xuelei”) là một nhà sản xuất nước hoa và mỹ phẩm tại Quảng Châu. CIVC đã phát hiện Guangzhou Xuelei sản xuất sản phẩm nước hoa và được bán bởi Beijing YaLi ShaDi Cosmetics Co., Ltd. (YaLi ShaDi) gắn nhãn “Champagne Life” và “Champagne bằng tiếng Trung Quốc”.

CIVC cho rằng, sau một thời gian dài quảng bá và sử dụng, nhãn hiệu “Champagne” và “Champagne bằng tiếng Trung Quốc” của họ đã nổi tiếng và được biết đến rộng rãi trong cộng đồng có liên quan ở Trung Quốc, nên việc Guangzhou Xuele sử dụng “Champagne Life” và “Champagne bằng tiếng Trung Quốc ”/ (“香槟人生”) trên các sản phẩm nước hoa là sao chép nhãn hiệu nổi tiếng của CIVC, qua đó khiến tính phân biệt của nhãn hiệu “Champagne“ bị suy yếu và làm lu mờ sự kết nối giữa nhãn hiệu nổi tiếng của CIVC với các sản phẩm rượu. Hành vi này cấu thành sự vi phạm nhãn hiệu và CIVC đã đệ đơn kiện Guangzhou Xuele và YaLi ShaDi.

Đáp lại cáo buộc của CIVC, Guangzhou Xuelei phản bác rằng việc sử dụng các nhãn hiệu “Champagne Life” và “Champagne in Chinese” của họ là hành vi sử dụng hợp pháp một dấu hiệu không là nhãn hiệu; các đăng ký số 11127266 “Champagne” và  11127267 “Champagne bằng tiếng Trung Quốc” mà CIVC sở hữu không phải là các nhãn hiệu nổi tiếng và không thể được hưởng bảo hộ chéo-nhóm (“cross-class protection”[1]), và logo mà Guangzhou Xuelei sử dụng không sao chép hai nhãn hiệu đã đăng ký nói trên. YaLi ShaDi lập luận rằng hàng hóa vi phạm mà họ đã bán là do chính họ có được một cách hợp pháp.

Đồng thời các Công ty trên cho rằng “Champagne” là tên gọi thông thường cho sản phẩm rượu.

3.  Phán quyết của Tòa án

3.1 Xác định vị thế nổi tiếng của nhãn hiệu

Sau khi nghe các bên, Tòa án SHTT Bắc Kinh trong bản án ngày 22/02/2022 cho rằng hai nhãn hiệu nói trên đã được sử dụng và bảo hộ dưới dạng chỉ dẫn địa lý từ lâu  trước khi được cấp đăng ký nhãn hiệu và loại nhãn hiệu được cấp là nhãn hiệu tập thể. Để xác định xem hai nhãn hiệu đã đăng ký có cấu thành nhãn hiệu nổi tiếng hay không, cần phải xem xét các thuộc tính đặc biệt của chúng là nhãn hiệu tập thể cho chỉ dẫn địa lý, như sau:

(i)  Một mặt, xét về đặc điểm của nhãn hiệu, khác với nhãn hiệu hàng hoá/dịch vụ có tính chất/chức năng để phân biệt nguồn gốc hàng hoá/dịch vụ, thì nhãn hiệu tập thể là nhãn hiệu dùng để chỉ tư cách thành viên của người sử dụng. Do đó, uy tín tích lũy của các thành viên CIVC đối với việc sử dụng hai nhãn hiệu đã đăng ký có thể được sử dụng để chứng minh tính phổ biến của hai nhãn hiệu đã đăng ký;

(ii) Mặt khác, từ đặc điểm của hai nhãn hiệu đã đăng ký là chỉ dẫn địa lý, chúng đã  được đăng ký sử dụng làm chỉ dẫn địa lý trong một thời gian dài trước khi được cấp đăng ký là nhãn hiệu, và  “Champagne” gắn trên sản phẩm rượu chỉ xuất xứ Pháp. Do đó, việc bảo hộ hai nhãn hiệu đã đăng ký với tư cách là chỉ dẫn địa lý và danh tiếng đã nhận được có thể được mở rộng để đánh giá sự phổ biến rộng rãi của hai nhãn hiệu đã đăng ký. Trên cơ sở này, xem xét doanh số bán rượu Champagne, việc sử dụng và quảng bá liên tục hai nhãn hiệu đã đăng ký, cũng như danh tiếng trên thị trường và sự bảo hộ, có thể kết luận rằng hai nhãn hiệu đã đăng ký là Nhãn hiệu tập thể về chỉ dẫn địa lý đã trở thành nhãn hiệu nổi tiếng cho sản phẩm rượu tại thời điểm vi phạm.

3.2  Xác định hành vi xâm phạm

Để đáp lại sự lập luận về  không vi phạm của Guangzhou Xuelei , Tòa án SHTT Bắc Kinh cho rằng:

(i) Guangzhou Xuelei đã gắn trực tiếp “Champagne Life” và “Champagne bằng tiếng Trung Quốc” vào chai và hộp đựng nước hoa, nhất là ở mặt trước, là hành vi xâm phạm quyền nhãn hiệu;

(ii) Chứng cứ hiện có không chứng minh được rằng “Champagne” và “Champagne bằng tiếng Trung Quốc” đã trở thành tên gọi chung hợp pháp hoặc tên gọi thông thường cho sản phẩm “rượu vang sủi”, vì vậy biện hộ cho việc sử dụng các dấu hiệu đó [của bị đơn] là hợp pháp không được chấp nhận;

(iii) Nhãn hiệu vi phạm “Champagne Life” và “Champagne bằng tiếng Trung Quốc” chứa trọn ven hai nhãn hiệu đã đăng ký “Champagne” và “Champagne bằng tiếng Trung Quốc”, do đó, lời biện hộ rằng các nhãn hiệu vi phạm không sao chép nhãn hiệu nổi tiếng không được chấp nhận;

Trên cơ sở này, Tòa án SHTT Bắc Kinh nhận thấy rằng các sản phẩm nước hoa của Guangzhou Xuelei đã gây hiểu lầm cho công chúng, có thể gây thiệt hại cho lợi ích của CIVC và cấu thành hành vi xâm phạm nhãn hiệu. Phản bác lập luận về nguồn gốc hợp pháp về hàng hóa của  YaLi ShaDi, Tòa án SHTT Bắc Kinh cho rằng YaLi ShaDi có thể chứng minh rằng hàng hóa vi phạm mà họ bán là do chính họ có được hợp pháp và tuyên bố rằng nhà cung cấp là Guangzhou Xuelei, vì vậy họ đã không phải chịu trách nhiệm bồi thường nhưng phải có trách nhiệm chấm dứt hành vi xâm phạm và trả chi phí hợp lý cho việc giải quyết tranh chấp quyền.

Cuối cùng, Tòa án SHTT Bắc Kinh đã ra phán quyết buộc Guangzhou Xuelei phải chấm dứt  sản xuất hàng hóa vi phạm và bồi thường cho CIVC các thiệt hại kinh tế và chi phí hợp lý với tổng trị giá 210.000 NDT và YaLi ShaDi phải ngừng bán các sản phẩm vi phạm và trả CIVC chi phí hợp lý là 10.000 NDT .

4.  Bình luận

- Theo quy tắc quản lý sử dụng nhãn hiệu tập thể, người đăng ký hai Nhãn hiệu tập thể chỉ dẫn địa lý “Champagne” và “Champagne bằng tiếng Trung Quốc” là CIVC, và quyền nhãn hiệu thuộc về tất cả các thành viên của CIVC (hơn 20.000), và tất cả các thành viên thuộc CIVC có thể sử dụng hai Nhãn hiệu Tập thể Chỉ dẫn Địa lý sau khi đã hoàn thành các thủ tục tương ứng theo các quy tắc. Do đó, khi xác định liệu hai nhãn hiệu có phải là nhãn hiệu nổi tiếng hay không, tòa án trong trường hợp này cho rằng uy tín được tích lũy bởi hơn 20.000 thành viên của CIVC đối với việc sử dụng hai nhãn hiệu đã đăng ký có thể được sử dụng để chứng minh sự phổ biến của cả hai nhãn hiệu đã đăng ký;

- Hơn nữa, việc bảo hộ hai nhãn hiệu với tư cách là chỉ dẫn địa lý và uy tín mà chỉ dẫn địa lý đạt được do sử dụng từ trước có thể được kết hợp với  sự phổ biến/sử dụng rộng rãi của hai nhãn hiệu đã đăng ký. Do đó, tòa án cuối cùng đã kết luận rằng hai nhãn hiệu này là nhãn hiệu nổi tiếng nên cho phép các nhãn hiệu nhận được sự bảo hộ chéo-nhóm và mức bối thường sẽ cao hơn khi bị xâm phạm..

- Hơn nữa, trong trường hợp này, Guangzhou Xuelei đã sử dụng nhãn hiệu “Champagne Life” và “Champagne in Chinese” một cách nổi bật trên sản phẩm của mình nên bị tòa án cho là vi phạm rõ ràng và do đó Guangzhou Xuelei cần phải bồi thường cho CIVC theo Luật nhãn hiệu.

- Đây là lần đầu tiên một nhãn hiệu chỉ dẫn địa lý và nhãn hiệu tập thể nước ngoài được cấp bảo hộ chéo-nhóm với tư cách là nhãn hiệu nổi tiếng ở Trung Quốc. Phán quyết chỉ ra rằng các tòa án Trung Quốc đang nghiêng về việc thừa nhận giá trị thương mại của chỉ dẫn địa lý trong việc cấp bảo hộ nổi tiếng. Guangzhou Xue Lei đã đệ đơn kháng cáo  vào tháng 4.2022 và vẫn còn phải xem liệu phán quyết của Tòa án có được giữ nguyên  hay không./.

Nguồn: https://www.hg.org/legal-articles/china-gi-collective-trademarks-champagne-ad-champagne-in-chinese-recognized-as-well-known-trademarks-61729
(and others)