Một số lưu ý đối với nhà thầu phụ khi ký kết, thực hiện hợp đồng với nhà thầu chính

26.2.2014

Sau khi chuyên mục tuần trước có đăng nội dung "Hợp đồng thầu phụ - quan hệ ẩn chứa nhiều rủi ro", chúng tôi đã nhận được phản hồi của nhiều bạn đọc về việc cần nêu cụ thể các vấn đề mà nhà thầu (NT) phụ cần lưu ý khi tham gia ký kết các hợp đồng thầu phụ (HĐTP). Chúng tôi trích đăng nội dung tư vấn của luật sư Lê Ngô Hoài Phong, Trưởng CN Văn phòng Luật sư Phạm và Liên danh tại Đà Nẵng về một số nội dung mà NT phụ cần lưu ý như sau:

Thứ nhất, về tính độc lập giữa HĐ chính với HĐTP: cần hiểu rõ tính độc lập giữa HĐTP với HĐ chính. Theo đó, HĐTP cũng là một HĐ xây dựng thông thường, bên giao thầu là NT chính và bên nhận thầu là NT phụ. Do đó, khi giao kết HĐ, NT phụ phải hết sức lưu ý đến vấn đề chủ thể trong quan hệ, các điều khoản chỉ đề cập đến quan hệ giữa hai chủ thể là NT chính và NT phụ, tránh đề cập đến chủ đầu tư (CĐT) như điều kiện phát sinh quyền và nghĩa vụ của các bên.

Thứ hai, về giá HĐ: khi xác định giá HĐ phải xác định rõ, không đề cập đến CĐT là bên liên quan đến quyết định giá. Nghĩa là, nếu HĐTP có nội dung "giá trong HĐ là giá tạm tính, giá cuối cùng là giá được CĐT xác nhận và phê duyệt" thì NT phụ phải sửa đổi. Vì nếu chấp nhận điều khoản đó thì tương lai thanh toán và giá trị cuối cùng mà NT phụ có thể nhận được sẽ do các chủ thể khác quyết định, đó là NT chính và CĐT. Do đó, cần ưu tiên áp dụng hình thức giá trọn gói. Nếu công việc chưa thể xác định rõ khối lượng như: san lấp, ép cọc... thì sử dụng đơn giá cố định tính trên đơn vị khối lượng công việc. Ngoài ra, trong các trường hợp HĐTP được ký để thi công gấp công trình khi các thiết bị cần mua gấp với số lượng lớn, lượng nhân công phải thuê thêm bên ngoài nhiều, phải tăng ca... thì NT phụ phải đàm phán trên giá dự toán thực tế của mình, tuyệt đối không đồng ý với mức giá NT chính đưa ra khi thực hiện trong điều kiện thông thường, dù là giá tạm tính.

Thứ ba, về tiến độ công việc: phải tính toán được khả năng thực hiện công việc theo tiến độ hợp đồng (HĐ), nếu không đảm bảo thì phải yêu cầu tăng thêm thời gian hoặc tăng thêm giá cả để sử dụng nguồn lực bên ngoài; cần nêu rõ các yếu tố ảnh hưởng đến tiến độ HĐ như: điều chỉnh khối lượng công việc, tạm ngừng HĐ, chậm bàn giao mặt bằng, trì hoãn tiến độ do lỗi nhà thầu (NT) chính...

Thứ tư, về nghiệm thu - bàn giao: điều kiện nghiệm thu phải căn cứ vào yêu cầu HĐ thầu phụ và các tài liệu, bản vẽ kỹ thuật đính kèm HĐ thầu phụ, không căn cứ vào HĐ chính. Ngoài ra, trong HĐ cũng cần nêu rõ các quy định liên quan đến nghiệm thu.

Thứ năm, về thanh toán: trong điều khoản thanh toán của HĐ thầu phụ, NT chính thường quy định thanh toán theo hình thức "giáp lưng"; hay là "NT chính sẽ thanh toán cho NT phụ dựa trên tiến độ thanh toán của chủ đầu tư". Xin nhắc lại rằng, HĐ thầu phụ và HĐ chính là 2 HĐ độc lập về pháp lý, do đó, vấn đề thanh toán cũng phải độc lập. Vì vậy, NT phụ không nên đặt bút ký HĐ với điều khoản thanh toán có ràng buộc như trên.

Ngoài ra, NT phụ cần lưu ý một số vấn đề liên quan đến điều khoản thanh toán như sau: cần đàm phán tiến độ thanh toán theo nhiều giai đoạn, càng chi tiết càng tốt, mục đích là để nhanh chóng được thanh toán sau mỗi phần công việc và hạn chế rủi ro; cần loại trừ các điều kiện liên quan đến chủ đầu tư trong hồ sơ thanh toán; cần đàm phán mức tạm ứng HĐ hợp lý để giải quyết các vấn đề tài chính của NT phụ liên quan đến thực hiện HĐ...

Thứ sáu, về thực hiện HĐ: các DN nói chung và NT phụ nói riêng thường mắc sai lầm trong quá trình thực hiện HĐ là: không thực hiện nghĩa vụ của mình theo đúng quy định của HĐ; HĐ ký chỉ để ký, còn thực hiện thì theo yêu cầu của NT chính hoặc chủ đầu tư và thực hiện các công việc ngoài HĐ hoặc các yêu cầu khác của NT chính hoặc chủ đầu tư nhưng không có văn bản xác nhận về vấn đề đó. Đây là 2 vấn đề có quan hệ mật thiết với nhau và có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, bởi hầu hết các tranh chấp mà cuối cùng NT phụ phải "ngậm bồ hòn làm ngọt" chỉ vì bị đặt câu hỏi "chứng cứ đâu?".

Nguồn: Báo Công an thành phố Đà Nẵng và Phạm và Liên Danh Đà Nẵng